Natuurgebied de Maasheggen is een unieke omgeving. Sinds 1400 is het eigendom van de kruisheren van het klooster Sint Agatha. En de boeren die het land rondom het klooster eeuwenlang pachtten, hebben iets heel bijzonders met de heggen gedaan…
In de uiterwaarden van de Maas ligt een uitgebreide keten van natuurgebieden tussen het Noord-Brabantse Vierlingsbeek en het Gelderse Batenburg. Boeren hebben de natuur in deze rustige omgeving heel lang onderhouden. Zij verzorgden ook de heggen om de weilanden heen, de zogenoemde ‘Maasheggen’. Het gebied was sinds jaar en dag verdeeld in vrij kleine stukjes land met daaromheen mei- en sleedoornheggen.
De boeren zaagden de stammen van de struiken half door plaatsen ze schuin naar de zijkant, het zogenoemde ‘leggen’. Daardoor groeien de struiken in elkaar, en groeit bovendien op de plaats van het zagen weer een nieuwe tak. Op die manier ontstaat een enorm dichte en sterke heg, die ook wel een vlechtheg genoemd wordt. Natuurbeheerders zijn fans van dit soort heggen, die na een jaar of vier al ijzersterk zijn. Vooral de meidoorn, sleedoorn en hazelaar, eventueel samen met bramen of rozen, zijn prima geschikt voor deze vorm van perceelafscheiding.
Een sterke heg is overal goed voor
De bijzondere heggen werden vroeger niet alleen gebruikt als terreinafscheiding en als hek om het vee binnen de weilanden te houden. Ze dienden ook om roofdieren juist buíten te houden, én ze vingen bij overstromingen het slib op dat meekwam met het water. Dat maakte de grond enorm vruchtbaar. Ook tegenwoordig zijn de heggen nog steeds nuttig. Voor dieren is dit een populair gebied: ze vinden er voedsel, beschutting en een goede plek om te nestelen. In dit unieke ecosysteem komen bijvoorbeeld zeldzame planten en bijzondere dieren als dassen voor, maar het is ook een prima broedplaats voor talloze vogelsoorten.
Terug in de tijd: heel bijzonder!
Sinds de intrede van het prikkeldraad zijn er vele honderden kilometers heg verdwenen. In het gebied van de Maasheggen zijn ze nog wél volop aanwezig. Unesco heeft het gebied zelfs aangewezen als biosfeerreservaat. Verblijf je op onze minicamping? Met de fiets of wandelend in alle rust deze Middeleeuws ogende regio verkennen is dan ook echt een aanrader!
